ARTMIX – Anty-gatunkowizm – Nr 23(13) 2010

Data publikacji: 04/09/2014

Opublikowano w: Czasopisma

Odsłon: 2414

Komentarze:

ARTMIX - Anty-gatunkowizm - AnimalStudies.pl

ARTMIX – Anty-gatunkowizm – Nr 23(13) 2010

Magazyn Artmix, założony w roku 2001, poświęcony jest sztukom plastycznym i kulturze wizualnej. Ukazuje się nieregularnie w wersji elektronicznej. W „Artmixie” publikowane są teksty krytyczne o sztuce j jej historii, pojawiają się tam także eseje z zakresu literaturoznawstwa, socjologii, historii idei, filmoznawstwa, filozofii, antropologii kultury, pisane w optyce gender studies i animal studies. W „Artmixie” prezentowana jest twórczość artystek i artystów tworzących aktualnie, ale też tych, których twórczość wymaga ponownego odczytania lub odzyskania dla kultury. Można też tam znaleźć informacje o aktualnych wydarzeniach w artystycznym świecie, recenzje, omówienia, wywiady. Pismo zostało podzielone na dwa działy: „art” – w którym umieszczane są teksty krytyczne i „mix” – poświęcony aktualnym wydarzeniom. Każdy numer posiada temat wiodący. Teksty publikowane są na zasadzie otwartego dostępu.

Wydawca: Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie
Rok wydania: 2010
Strona Artmixu: http://www.obieg.pl/artmix
Strona numeru Anty-gatunkowizm: http://www.obieg.pl/artmix/16552
Główna redaktorka numeru: Dorota Łagodzka

O zawartości numeru Anty-gatunkowizm (rozwiń)

O uwikłaniu sztuki w gatunkowizm piszą w tym numerze “Artmixa” Dariusz Gzyra i Dorota Łagodzka. Gzyra, wpisując sztukę w szeroki kontekst funkcjonowania mechanizmów i obowiązywania norm gatunkowizmu, w których zwierzęta są uprzedmiotowione, pokazuje, że nie jest ona wyjątkiem oraz wskazuje na niezasadność tytułowego “wybiórczego oburzenia” na sztukę lub jej wybrane praktyki. Łagodzka natomiast analizuje relacje artystów ze zwierzętami w sztuce współczesnej w kontekście etyki antygatunkowizmu, wskazując na sytuacje konfliktu wartości etycznych i artystycznych.

Do powyższego problemu odnosi się także Jessica Ullrich, kuratorka berlińskich wystaw Tier-Werden, Mensch-Werden oraz Tierperspektiven, z którą rozmawia Dorota Łagodzka. Ullrich dostrzega postawy artystyczne podważające dotychczasowe hierarchie i opowiada jak reinterpretacja pojęć z filozofii Gillesa Deluze’ a i Felixa Guattariego stała się inspiracją do wystawy.

Do ontologicznych teorii tych filozofów odwołuje się również Marietta Radomska śledząc analogie pomiędzy gatunkowizmem a seksizmem. Swoje konkluzje ilustruje opowieścią o projekcie Art 185 – Interspecies Collaboration Lisy Jewbratt, artystki wideo i profesor na Uniwersytecie Kalifornijskim, który był częścią wystawy Intelligent Design: Interspecies Art.

Dyskurs dotyczący zwierząt nie-ludzkich bywa postrzegany w kontekście nowej myśli posthumanistycznej. Pojęcie posthumanizmuzmu nie zostało jednak jeszcze dostatecznie zdefiniowane, dopiero się formułuje. Niemniej odnosi się je do wszystkiego, co pozaludzkie, przekraczające antropocentryzm. Czy jednak przełamanie antropocentryzmu musi być tożsame z odejściem od humanizmu? Być może artystycznym przejawem posthumanizmu lub odwołaniem do zjawisk wpisywanych w jego obszar są prace Patricii Piccinini, o których pisze Agnieszka Pera oraz prace Sandy Skoglund, o których pisze Katarzyna Maniak. Zawarte w tych pracach pytanie o status istot półludzkich (u Piccinini) oraz o relacje między gatunkami (u Skoglund) wskazuje na antygatunkowistyczne zainteresowania w sztuce.

Problem granicy pomiędzy tym, co ludzkie i nie-ludzkie pojawia się również w tekstach literackich. Anna Orzechowska-Barcz dostrzega istotność postaci nie-ludzkich w Dziennikach Gombrowicza. Przedstawia analizę alternatywną wobec dotychczasowych interpretacji roli zwierząt w jego tekstach, sprowadzanej do symboli i metafor odnoszących się wyłącznie do świata ludzkiego.

Anna Wiatr natomiast analizując Krótki sen Jakoba Vossa Matthiasa Göritza zastanawia się nad literaturą jako sferą, która może wyprowadzić nas z pola śmierci i okrucieństwa.

Spis treści (rozwiń)

Dorota Łagodzka – Paradoksy wolności
Dariusz Gzyra – Wybiórcze oburzenie
Marietta Radomska – Od feminizmu do gatunkowizmu, czyli jak się stajemy i jak współpracujemy
Marietta RadomskaFrom feminism to speciesism and back again or how we are becoming and how we collaborate
Zezwierzęcenie, Uczłowieczenie, z Jessicą Ullrich rozmawia Dorota Łagodzka
Tier-Werden, Mensch-Werden, mit Jessica Ullrich spricht Dorota Łagodzka
Agnieszka Pera – Między człowiekiem a szczurem, czyli o zacieraniu międzygatunkowych granic w twórczości Patricii Piccinini
Anna Orzechowska-Barcz – Człowiek i zwierzę – problem granicy w “Dziennikach” Gombrowicza
Anna Wiatr – Machina pracuje pełną parą
Katarzyna Maniak – Niepokojący świat ludzi i zwierząt – analiza wybranych prac Sandy Skoglund