ER(R)GO – Konteksty ekokrytyki – Nr 28(1)/2014

Data publikacji: 29/06/2015

Opublikowano w: Czasopisma

Odsłon: 4820

Komentarze:

ER(R)GO - Konteksty ekokrytyki - Nr 28(1)/2014 - AnimalStudies.pl

ER(R)GO – Konteksty ekokrytyki – Nr 28(1)/2014

Czasopismo ER(R)GO jest ogólnopolskim periodykiem naukowym nawiązującym do kilkunastoletniej działalności interdyscyplinarnej grupy seminaryjnej o tej samej nazwie. Zawiera refleksje o charakterze interdyscyplinarnym nad wytworami kultury współczesnej – także kultury popularnej – ze szczególnym naciskiem na zagadnienia teoretyczne.

Istotny nacisk kładzie się na zagadnienia teoretycznoliterackie, przy czym literatura postrzegana jest w jej powiązaniach z kontekstami i procesami ogólnokulturowymi. Zadaniem pisma jest wypełnienie niszy między periodykami literaturoznawczymi i kulturoznawczymi oraz umożliwienie spotkania tych dwóch szerokich dziedzin w jednej przestrzeni czytelniczej.

Głównymi działami pisma są „Rozprawy – szkice – eseje” poświęcone tematyce określonej wyżej oraz „Przekłady”, mieszczące jeden lub dwa ważne teksty obcojęzyczne w tłumaczeniu polskim. Uzupełnieniem tych centralnych sekcji każdego numeru będą opcjonalne i konstruowane w miarę aktualnych potrzeb działy uzupełniające: „Polemiki – komentarze – uwagi”, zawierające materiał dyskusyjny, oraz „Recenzje – noty – omówienia”.

Na podstawie: http://www.errgo.us.edu.pl/?lg=pl&id=profile

Tematem przewodnim numeru 28(1) z roku 2014 są zagadnienia ekokrytyki. Wątki dotyczące zwierząt pojawiają się głównie w dziale “Opinie – polemiki – komentarze”, w zapisie debaty zorganizowanej w październiku 2012 r. w Muzeum w Gliwicach i poświęconej kwestii wykorzystywania zwierząt dla potrzeb sztuki oraz tekście Ewy Chudyby “Moje problemy ze sztuką współczesną”.

Tytuł: ER(R)GO “Konteksty ekokrytyki”
Numer: 28(1)/2014
Redaktor naczelny: Wojciech Kalaga
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk” we współpracy z Instytutem Kultur i Literatur Anglojęzycznych Uniwersytetu Śląskiego
ISSN 1508-6305
Stron: 141
Miejsce wydania: Katowice
Rok wydania: 2014

Spis treści (rozwiń)

Strona czasopisma ER(R)GO: http://www.errgo.us.edu.pl

Wstęp

Wojciech Kalaga – Er(r)go 5

Rozprawy – szkice – eseje

Tomasz Sikora – (Eko)krytyka czystej percepcji 9
Tomasz Burzyński – Ryzyko z perspektywy badań kulturowych. Wybrane problemy metodologiczne 23
Bartosz Stopel – Ujarzmić kulturę: literaturoznawczy darwiniści i biologiczne podstawy humanistyki 36
Karolina Lebek – Osobliwości natury a metoda: filozofia naturalna wobec wyjątku w siedemnastowiecznej Anglii 49
David SchaufflerAbendlland: Henry Wadsworth Longfellow i świadomość ekopoetycka 61
Joanna Soćko – Milczące życie liter. O związku języka i przyrody w poezji R.S. Thomasa 74

Opinie – polemiki – komentarze

“Zwierzę – żywe tworzywo artysty?” Zapis debaty – fragmenty 90

Varia – kontynuacje – antycypacje

Ewa Chudyba – Moje problemy ze sztuką współczesną 105

Recenzje

Tomasz Burzyński – RZECZpospolita, czyli demokratyzacja nauki w służbie natury 119

Noty o książkach 129

Summaries in English 133

Informacje dla autorów 139

Wstęp (rozwiń)

Er(r)go…,

… ekologia, ekokrytyka, ekofilozofia, ekologia polityczna, etyka ekologiczna, pamięć o Ziemi, siostry i bracia mniejsi i jeszcze mniejsi. A więc, nie całkiem kolejno: odchodzący w przeszłość voyeurystyczny, odcieieśniony podmiot, Ja nieświadome swego ciała, panujące percepcyjnie nad zewnętrzem – w zamian podmiot nieuchronnie „skażony” zcwnętrznością natury i technologii. Anulowanie dychotomii natura-kultura. Katastrofy ekologiczne a panika moralna, reglamentowanie poczucia sprawstwa, dekonstrukcja dyskursów cywilizacji technicznej, ryzyko świadomości ekologicznej a narracje winy i odpowiedzialności. Błędy natury i doświadczenie dziwności, kiedy to natura zbacza ze ścieżki, kontrolowana transgresja, umysł upadły, szlifowanie intelektu, potworności i metodologiczny reżim, osobliwości jako narzędzie metody i Bacona odnowa filozofii naturalnej.

Literaturoznawczy darwiniści i nowy pozytywizm, kultura zdeterminowana biologicznie, kultura pozbawiona autonomii przez zjawiska przyrodnicze. Literatura jako środek adaptacji i przetrwania, konstruktywizm kulturowy a psychologia ewolucyjna jako pomost między kulturą i naturą, Iliada jako dramat nagich małp, umysł czy mózg, ordynarny redukcjonizm i stek banałów. Ekopoezja i ekopoetyka, natura i przeznaczenie, wściekłość i wrzask cywilizacji, utożsamienie z naturą, eschatologia cywilizacyjnej zagłady. Indianin jako Człowiek przed upadkiem, ślady stóp wodza i prawa etyczne, wygnanie z raju i pojednanie w Mieście Braterskiej Miłości.

Ziemia jako beneficjent postmodernizmu, zapominanie przyrody a stworzenie świata, antropocentryzm religii i równość wszelkiego stworzenia, cisza i Logos, poetycka fenomenologia, śpiew ptaka i stwórca ukryty w stworzeniu. Ja jako rzecz między innymi rzeczami, materia języka i materia świata, przeźroczyste oko i oko rentgenowskie. Polityka natury jako oksymoron. Zwierzę jako tworzywo sztuki i jako osoba, awangarda moralna artysty, komunikacja transgatunkowa, uśmiercanie obiektów.
Ból zwierząt.

Ten numer Er(r)go powstał pod troskliwą merytoryczną opieką Marzeny Kubisz oraz Anny Chromik, którym w imieniu redakcji składam koleżeńskie podziękowania.
Wojciech Kalaga

Zwierzę - żywe tworzywo artysty? Zapis debaty (fragment) (rozwiń)

Zwierzę – żywe tworzywo artysty? Zapis debaty – fragmenty

Poniższy tekst jesi zapisem fragmentów debaty, która odbyła się 12 października 2012 r. w Muzeum w Gliwicach. Idea przeprowadzenia debaty dotyczącej kwestii niczym nieograniczonego (z uwagi na „wolność twórczą”) posługiwania się przez artystów żywym zwierzęciem, pojawiła się wraz z decyzją o zorganizowaniu w Czytelni Sztuki wystawy Michała Brzezińskiego Expanded Life Definifion, gdzie elementem jednej z instalacji była woliera z żywą papugą.

Przygotowania do debaty trwały od początku sierpnia 2012 r. Wernisaż Expanded Life Definition odbył się w Czytelni Sziuki 5 października 2012 r. Decyzją władz Muzeum wystawa została zamknięta 12 października, ze względu na to, iż papugę znaleziono martwą. Aby ten fakt nie zdominował debaty „Zwierzę – żywe tworzywo artysty?” informacja o śmierci zwierzęcia, jako przyczynie zamknięcia wystawy, została podana nu sam jej koniec.

Zaproszenie do uczestnictwa w debacie na temat wykorzystania zwierząt w sztuce przyjęli:

Profesor Danuta Ślęczek-Czakon (kierownik Zakładu Etyki Uniwersytetu Śląskiego)
Doktor habilitowany Tomasz Pietrzykowski (Katedra Teorii i Filozofii Uniwersytetu Śląskiego)
Pan Dariusz Gzyra (Stowarzyszenie Empatia)
Mgr Daniel Maliński, (doktorant w Katedrze Estetyki Uniwersytetu Łódzkiego).

Debatę prowadziła Ewa Chudyba, historyk filozofii, pełniąca w Muzeum w Gliwicach obowiązki głównego specjalisty ds. edukacji i promocji. Przed rozpoczęciem dyskusji zaproszeni goście poproszeni zostali o przedstawienie swoich stanowisk.

ER(R)GO - Konteksty ekokrytyki - Nr 28(1)/2014 - AnimalStudies.pl