Czasopismo “Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne” to wydawane elektronicznie czasopismo Instytutu Filologii Polskiej, zajmujące się problematyką literaturoznawczą (teoria, historia i krytyka literacka), ale uwzględniające również w szerokim zakresie tematykę filozoficzną, antropologiczną, społeczną oraz artystyczną. Od autorów oczekuje się reakcji na współczesne problemy intelektualne i społeczne, a także prób dokonywania przez rozmaitych interdyscyplinarnych połączeń i konfrontacji.
Redaktorki naukowe numeru: Anna Filipowicz, Monika Żółkoś
ISSN 2353-4699
Liczba stron: 221
Wydawca: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego
Wszystkie teksty są do przeczytania on-line lub do pobrania na stronie pisma Jednak książki.
Zwierzęta rzucają wyzwanie - Anna Filipowicz, Monika Żółkoś - fragment (rozwiń)
Studia zwierzęce na gruncie polskim stały się faktem. Coraz więcej inicjatyw badawczych stawia w „stan podejrzenia” perspektywę antropocentryczną, proponując nowy namysł nad zwierzęcością (w tym zwierzęcością człowieka). Obok numerów monograficznych tak znaczących pism, jak „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, „Teksty Drugie” czy „Znak” pojawiają się prace badaczy i badaczek eksplorujących obszar posthumanistyki, ze szczególnym wskazaniem na studia zwierzęce. Refleksja zapoczątkowana na gruncie polskim przez Ewę Domańską, Monikę Bakke czy Dariusza Czaję rozkwitła nie tylko w szeregu publikacji, ale i naukowych spotkań, by wspomnieć chociażby konferencję (Inne) zwierzęta mają głos zorganizowaną na Uniwersytecie Szczecińskim (2011 r.), Człowiek w relacji do świata roślin i maszyn w kulturze, która miała miejsce na Uniwersytecie Śląskim (2013 r.) czy niedawne sympozjum warszawskie Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch antropocentrycznego paradygmatu (2014 r.). (…)
Współczesne studia nad zwierzętami wkraczają, także poza mury uniwersytetów. Mimo bowiem oczywistej odrębności nurtu akademickiego i społecznego ruchu na rzecz zwierząt, ten pierwszy nie jest zamknięty w kręgu suchych rozważań, lecz rzuca nam wszystkim wyzwanie o charakterze etycznym. Jak pisał Dariusz Czaja, „poważny namysł nad animal question jest (czy może: powinien być) w tej sytuacji zaledwie punktem odbicia do zmiany naszego realnego nastawienia wobec zwierząt”. Powinniśmy zatem zabiegać o porzucenie antropocentrycznych nawyków i włączenie zwierząt na stałe w horyzont naszego myślenia. O poszukiwanie praktycznych sposobów minimalizacji animalnego cierpienia. Takie właśnie wyzwanie pragniemy podjąć w aktualnym numerze pisma „Jednak Książki”. I gorąco zachęcamy czytelników do dołączenia.
JEDNAK KSIĄŻKI - Zwierzęcość - spis treści (rozwiń)
Anna Filipowicz, Monika Żółkoś – Zwierzęta rzucają wyzwanie 7
Studia
Dariusz Gzyra – Problem zwierząt. Jak postrzegamy i jak traktujemy zwierzęta? 9
Ewa Łukaszczyk – Na uczcie mięsożerców. O transhumanistycznym potencjale relacji człowieka i ptaka 25
Monika Żółkoś – W pułapce antropocentryzmu. Rozważania o powieści Michela Fabera „Pod skórą” 38
Małgorzata Rutkowska – Skrzydlata miłość. Kobiety i ptaki we współczesnych amerykańskich pamiętnikach 50
Anna Filipowicz – Gatunkowe sojusze, gatunkowe konflikty. O relacjach ludzkich i nie-ludzkich zwierząt w poezji Anny Swirszczyńskiej 64
Maksymilian Wroniszewski – Między melancholią człowieka a zwierzęcym rajem. Szkic o „Nieznośnej lekkości bytu” Milana Kundery 83
Piotr Krupiński – „Zwin” czyli mężczyzna jako mysz w pułapce libido. Parafraza psychoanalityczno-animalistyczna 98
Maciej Michalski – Owady i filozofia. Tischnera i Themersona wycieczki do świata insektów 112
Maja Dziedzic – „Biedna ludzka mucha” w twórczości Tadeusza Różewicza 122
Paweł Rutkowski – Byki, psy i niedźwiedzie na angielskiej arenie. Walki zwierząt i ich znaczenie w okresie wczesnonowożytnym 133
Krystian Maciej Tomala – Zwierzęta mówią ludzkim głosem. O FILOzooFI człowieczeństwa w powieści Yanna Martela „Życie Pi” 148
Eseje
Marzena Kotyczka – Momenty jednorożca. Memetyczne konteksty pewnego marzenia 163
Tymoteusz Skiba – Sztuczni ludzie i sztuczne zwierzęta w prozie Brunona Schulza i Philipa K. Dicka 176
Barbara Kownacka – „I dlaczego [Bóg] nie zmienia ich [grzeszników] w mięso i cukier?” – „Malowany ptak” Jerzego Kosińskiego a mięso i kategoria „mięsności” 195
Prolegomena
Piotr Krupiński – Historia nie tylko jednego konia. Wyznania zawstydzonego mięsożercy 212
Noty o autorach 218
antropocentryzm Bruno Schulz byk Dick Dziedzic Faber Filipowicz gatunek Gzyra Jednak Książki koń kosiński Kotyczka Kownacka Krupiński Kundera Martel Michalski mucha mysz niedźwiedź owady prawa zwierząt ptak Różewicz Rutkowski Skiba Świrszczyńska Themerson Tischner Tomala transhumanizm Wroniszewski Żółkoś Łukaszyk
Komentarze