Laboratorium Animal Studies — Trzecia Kultura przy Wydziale Filologicznym UŚ oraz Zakład Historii Literatury Rosyjskiej, Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UŚ serdecznie zapraszają do udziału w II Międzynarodowej Interdyscyplinarnej Konferencji Naukowej z cyklu „Człowiek — Inny/Obcy Byt”, zatytułowanej ZWIERZĘ/JĘZYK/EMOCJE (21–22 września 2015).

Konferencja będzie poświęcona omówieniu dwóch aspektów tematu, tj. na poziomie treści, problematyki i przedmiotu studiów nad zwierzętami oraz na poziomie ujęcia teoretycznego i metodologicznego (jakiej metodologii/idiolektu potrzebuje ta nowa dyscyplina?). Jak pisać o zwierzętach? Zwłaszcza o zwierzęcej śmierci i cierpieniu? Naukowo czy empatycznie? To ostatnie pytanie (Doroty Krawczyńskiej) dotyczy stanowiska badaczy wobec Zagłady, ale jest ono zasadne i w odniesieniu do „genocydu zwierząt” (Jacques Derrida). Racjonalnie czy emocjonalnie? W jakim stopniu rozumnie, a w jakim duchowo? Z dystansem czy z zaangażowaniem (ideologicznym, religijnym, światopoglądowym, moralnym, emocjonalnym)? Antropo- /homocentrycznie czy zoo-/ biocentrycznie? Czy tak można postawić pytanie, sprowadzając zagadnienie „sztuki pisania o zwierzętach” do binarnego dylematu: tertium non datur?

Dylemat „jak pisać o zwierzętach?” zwykle pojawia się wszędzie tam, gdzie rozważania dotykają niełatwych z punktu widzenia bioetyki zielonej zagadnień, a „etyka — twierdzi Bożena Żejmo — powinna być emocjonalna”. Jak przedstawiciele nauk empirycznych piszą o zwierzętach, a jak powinni podejmować ten temat humaniści, aby ich rozważania nie były pozbawione implikacji literaturoznawczych, językoznawczych czy filozoficznych?

Proponujemy temat konferencji rozwinąć w dwóch ujęciach:

1. Sztuka pisania o zwierzętach, czyli aspekt teoretyczno-metodologiczny

• Jak pisać o zwierzętach? Jakiej metodologii/jakiego stylu potrzebują animal studies?
• Czym jest ekokrytyka? Dyscypliną czy metodą badawczą?
• Czy polska humanistyka porzuciła mit badacza jako obiektywnego podmiotu? Jak (nie)pisać, żeby (nie)prowokować adwersarzy Human Animal Studies?
• Jakie emocje wywołują w Polsce oraz w innych krajach HAS? Dlaczego studia nad zwierzętami są w Polsce traktowane sceptycznie, prześmiewczo i niepoważnie? Gdzie tkwi przyczyna, dla której studia te wywołują niezdrowe i niesmaczne skojarzenia w kręgach (poza)naukowych? Czy przyczyna, dla której studia te są narażone na krytykę oponentów, leży po stronie przedmiotu badań czy — badaczy piszących o zwierzętach z zacietrzewieniem i manifestowaniem własnych predylekcji etycznych?
• Czy można w sposób neutralny wydobywać ukryty sens w dziele literackim z perspektywy Animal Studies? Czy literaturoznawca może traktować utwory literackie jako pretekst/materiał/przykład do analiz i interpretacji w badaniach interdyscyplinarnych? Czy można porzucić metaforyzowanie/symbolizowanie/alegoryzowanie zwierząt w literaturze i sztuce?
• Czy pozostałe dyscypliny humanistyczne, nauki społeczne (np. filozofia, socjologia) lub nauki przyrodnicze/empiryczne również mają swoje ograniczenia w tym zakresie?
• Czy nauki społeczne są pozbawione emocji? Jaki wpływ mają emocje badacza na wartość pisanych przezeń prac o zwierzętach? (np. O okrucieństwie Mariana Zdziechowskiego, Wieczna Treblinka Charlesa Pettersona i in.)
• Jak czy emocje pisarza kształtują obraz świata przedstawionego (obrazy zwierząt) w dziele literackim (J. Coetzee, O. Tokarczuk).
• Jak napięcie emocjonalne/pasja ekscytacja badawcza wpływa na kształt prac naukowych (negatywnie czy pozytywnie)?
• Czy zoolodzy/biolodzy/weterynarze mogą pisać o zwierzętach emocjonalnie i z zaangażowaniem? Jak biolodzy piszą o zwierzętach? (np. Bernd Heinrich). Czy lekarze weterynarii (np. deontologia weterynaryjna) ekscytują się przedmiotem badań? W jaki sposób zaangażowanie emocjonalne wpływa na wyniki/stan/opis badań?
• Dlaczego krytykujemy antropomorfizowanie zwierząt, skoro zwierzęta w kontakcie z człowiekiem go zoomorfizują?

2. Zwierzęta ukazane w sztuce rozumianej szeroko (np. malarstwo, sztuka pisarska, filmowa, a nawet sztuka prowadzenia dyskursu naukowego).

Proponujemy następujące zagadnienia:

• Biokomunikacja (międzygatunkowa, wewnątrzgatunkowa);
• Zoosemiotyka/biosemiotyka/ekosemiotyka;
• „Język(i)” zwierząt;
• Wyrażanie emocji w świecie zwierząt i na płaszczyźnie człowiek–zwierzę;
• Porozumienie między- i wewnątrzgatunkowe na poziomie emocjonalnym/uczuciowym;
• Języki i emocje zwierząt w nauce, literaturze, filmie, sztuce itd.
• Jak poszczególne dziedziny sztuki i kultury wyrażają „język(i)” zwierząt?
• Jakie emocje zwierzęta budzą w ludziach? Jakie emocje w zwierzętach budzą ludzie?
• Języki i emocje zwierząt, o których mowa w dziełach sztuki;
• Sztuka wobec podmiotowości zwierząt;
• Jak poszczególne dziedziny sztuki ukazują „język” zwierząt;
• Zwierzę w dyskursie publicznym/politycznym/kulturowym/publicystycznym;
• Język gatunk(ow)izmu szowinizmu gatunkowego;

Lista zagadnień, które można poruszyć, jest obszerna. Zadajemy (podajemy) tylko pytania (problemy) przykładowe, licząc na to, że osoby zainteresowane udziałem w naszej konferencji — literaturoznawcy i językoznawcy, historycy, filozofowie, kulturoznawcy, etnolodzy, etolodzy, psycholodzy, weterynarze, biolodzy — wzbogacą zestaw zagadnień o swoje propozycje.

Prosimy o zapoznanie się ze szczegółowym opisem merytorycznym konferencji i wysyłanie zgłoszeń (z abstraktem 1/3 strony) do 15 czerwca 2015 r. na adres: konferencja.zje@gmail.com
Potwierdzimy przyjęcie zgłoszenia do 31 lipca br. Pobieramy opłatę konferencyjną w wysokości 400 zł oraz zapewniamy publikację referatów dopuszczonych do druku przez redaktorów naukowych i recenzentów. Numer konta, na które należy wpłacać pieniądze, jak i pozostałe informacje (noclegi, wyżywienie), wyślemy konkretnym osobom po przyjęciu zgłoszenia. Języki konferencji: polski, rosyjski.

Komitet Organizacyjny:
Przewodnicząca: dr hab. Justyna Tymieniecka (Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UŚ, kierownik LAS)
Z-ca przewodniczącej: dr hab. Marzena Kubisz (Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych UŚ, LAS)
Sekretarz: dr Justyna Pisarska (IFW UŚ)
Członkowie: lic. Anna Starzyczny (IFW UŚ)
lic. Aneta Wójcik (IFW UŚ)
Partner: Klub Myśli Ekologicznej
Patronat: miesięcznik „Dzikie Życie”

Strona Laboratorium Animal Studies — Trzecia Kultura: http://las.us.edu.pl

Zapraszamy także do polubienia strony LAS na Facebooku.